Geschiedenis

Herdersem (postcode 9310) is een dorp in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen en een deelgemeente van de stad Aalst. Herdersem telt ongeveer 2500 inwoners. Het is samen met Baardegem, Meldert en Moorsel een van de vier “Faluintjesgemeenten”. De plaats ligt in de Denderstreek.

Herdersem was tot de samenvoegingen op 1 januari 1977 een zelfstandige gemeente, met als laatste burgemeester Antoine Muylaert. Het grenst aan Aalst, Moorsel, Hofstade, Gijzegem en Wieze. Herdersem is vooral gekend voor zijn zeer levendige Sint-Antoniusverering en -viering in het weekend omstreeks de feestdag van de H. Antonius abt (17 januari).

Geschiedenis

Naar alle waarschijnlijkheid was er in de zevende eeuw in Herdersem al bewoning. Het gebied werd beschermd door een versterking op de plaats Ham. Rond 868-869 duikt de naam Hardigisheim op in de bezittingenlijst van de abdij van Lobbes. De naam Hardigisheim betekent woonplaats van Hardigis of Harding. Herdersem maakte deel uit van het Graafschap Vlaanderen en kwam in de 11de eeuw in handen van de familie de Herdersem. Vanaf de 13de eeuw verandert de heerlijkheid een aantal keer van eigenaar tot ze in 1619 in het bezit komt van de familie Valdez. Hierdoor verkrijgt ze de titel van baronie. Vanaf de 20ste eeuw wordt landbouw minder en minder belangrijk in Herdersem en komen de eerste vormen van industrie op: een betoncentrale en een fabriek van textielmachines, … . Op 1 januari 1977 fuseert Herdersem samen met een aantal andere dorpen (o.a. Baardegem, Meldert, Hofstade, …) met Aalst. Ondanks protest van een deel van de inwoners maakt het dorp vanaf dan deel uit van Groot-Aalst.

Bezienswaardigheden

De voornaamste bezienswaardigheden zijn:

  • de sacristie van de voormalige parochiekerk (gebouwd in 1764);
  • de parochiekerk van O.-L.-Vrouw-Tenhemelopneming (1859-1861) met geklasseerd Van Peteghem-orgel;
  • de pastorie gebouwd in 1866;
  • de 15de-eeuwse bakstenen kapel van O.-L.-Vrouw ten Beeldeken;
  • talloze 19de-eeuwse wegkapellen;
  • het borstbeeld van Alfons De Cock;
  • het sashuis (1768-1769, vernieuwd in 1865);
  • het laat-classicistische herenhuis de Liser ( gebouwd in 1817);
  • het Monnikenhof met 17de-eeuwse kern;
  • de oude sasbrug uit 1860, verplaatst in 1976;
  • de restanten van de beemdlandschappen aan de oude Dender in het pittoreske Denderland.

Spotnaam

Zoals vele dorps- en stadsbewoners hebben ook de inwoners van Herdersem spotnamen. De meest bekende en verspreide spotnaam is “Meiviskoppen”, een minder bekende en gebruikte “Walen”.

Verklaring

  • Meiviskoppen:

In Herdersem was het vroeger in mei altijd kermis. Dan kwamen er veel visleurders van Baasrode, Mariekerke en omstreken met meivis, die rond die tijd veel gegeten werd. Dit feit was voldoende om de inwoners van Herdersem Meiviskoppen te noemen.

  • Walen:

Het Herdersemse dialect verschilt erg van de dialecten van de omliggende gemeenten en daarom konden die de inwoners van Herdersem moeilijk verstaan, net zoals ze de Walen (die Frans spraken) moeilijk konden verstaan.

Jaarlijkse evementen

  • Herderrock
  • Sint-Antoniuskermis
  • Sint-Antoniusstoet (folkloristische stoet)
  • Foif or Die
  • Boskant Midnight Summer Party

Burgemeesters

Vanaf de onafhankelijkheid van België tot de fusie met Aalst heeft Herdersem 16 burgemeesters gehad. De eerste was Felix Van Geit, de laatste was Antoine Muylaert.

  • Felix Van Geit 1830
  • Jan Matthijs 1833
  • Frans Muylaert 1855
  • Karel Van Hoorebeeck 1872
  • Victor Goossens 1877
  • Jan-Alfons Moens 1879
  • Emiel Muylaert 1885
  • Frans Wauters 1891
  • Jan Alfons Moens 1904
  • Sylvain Verhelst 1913
  • Henri Moens 1921
  • Frans Van Nuffel 1927
  • Leon Muylaert 1933
  • Frans De Boeck (tijdens de Tweede Wereldoorlog)
  • Henri Moens 1947
  • Antoine Muylaert 1971-1976

Geboren te Herdersem

  • Alfons De Cock (1850-1921), schrijver, volkskundige
  • Jozef De Cock (1877-1944), priester, schrijver, hoogleraar, doctor in de Germaanse filologie

Toerisme

Door dit dorp loopt onder meer de fietsroute Denderende steden.

Sport

In Herdersem speelt de voetbalclub SK Herdersem, Patro Herdersem en kaatsclub SV Herdersem